peilschaalhuisje bij Herwijnen

Aan de Waal bij Herwijnen staat een nog steeds werkend peilschaalhuisje uit 1874. Toen Rijkswaterstaat dit soort stations heeft vervangen door computersystemen is dit meetstation overgedragen aan de 'stichting tot behoud van het peilschaalhuisje'.

Vroeger werden de gemeten waterstanden elke dag op kaarten ingevuld en per post naar Tiel verstuurd. De om 8 uur s'morgens gepostte kaarten kwamen toen der tijd nog de zelfde dag in Tiel aan.
Later werd uit besparingsoogpunt de frequentie teruggebracht en nog maar een keer per week verstuurd. 's Winters werden op speciale blauwe kaarten de ijsmeldingen gedaan hierbij werd de kwaliteit van het ijs gemeld .
De grafieken van de meetschrijver werden iedere maand in speciale kokers opgestuurd naar Den Haag.
Record waterhoogte hier gemeten was 5,99 meter boven NAP in jan. 1926, bij het hoogwater van 1995 werd een maximum van 5,95 meter gehaald.
Bij het laagwater van 2003 stond het water hier amper een halve meter boven NAP.

De nog steeds werkende meetschrijver uit 1926 meet de waterstand via een drijver in een onder het huisje liggende put die is verbonden met het naastliggende haventje.
De meetschrijver werkt geheel mechanisch en wordt aangedreven door twee gewichten net als bij een oude klok. Naast de meetschrijver zijn er ook nog een drietal controle peilschalen in het dijk talud aanwezig voor het meten van de waterstand. De peilschalen zijn zo geplaatst dat ongeacht de waterstand er altijd een is af te lezen.

In Nederland zijn nog een aantal van dit soort huisjes aanwezig o.a Zaltbommel, Heusden, Hedel en Gorinchem. Maar dit is de enige nog volledig functionerende.

Foto's B.W.P.M. Mauritsz MakingThePages b.v.